بررسی و تحلیل روش پاسخ به شبهات کلامی در تفاسیر معاصر با تأکید بر تفسیر من وحی القرآن

چکیده

از جمله مسائل مهم و گریبان‌گیر در عصر حاضر بروز و ظهور شبهاتی گوناگون پیرامون مسائل کلامی (اعتقادی) است و شناسایی و پاسخگویی به چنین شبهاتی براساس اصول و قواعد خاص خود از ضروریات است. هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل روش پاسخ به شبهات کلامی در تفاسیر معاصر با تأکید بر تفسیر من وحی القرآن است. پژوهش از نظر هدف نظری و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و ابزار موردنیاز فیش‌برداری از کتب، مقالات و... است. نگاه اندیشمندانه فضل‌الله به جامعه اسلامی با فرهنگ قرآنی و مبنای اسلامی زمینه را برای پرداخت به جزئیاتی در خصوص مسائل گوناگون که پاسخ اقناعی به شبهات از جمله آن‌ها بوده است؛ ایشان را بر آن داشت تا با اندیشه‌های عمیق به فراسوی معجزه جاوید پیامبر (ص) اثری خاص با پیرایش تفسیری نگاشته و محقق و علاقه‌مندان به تفسیر و علوم مختلف قرآنی را به تکاپوی ذهنی در این خصوص وا دارد. آنچه در پژوهش حاضر مدنظر بوده پرداختن به بخشی از اثر تفسیری فضل‌الله در محور پاسخ به شبهات کلامی با موشکافی روش‌های جواب‌دهی علامه بود تا زمینه برای راهگشایی فراتر در شناخت و کاربست جواب‌دهی به این نوع شبهات آن‌ها به سمت مبارزه و برچیده شدن بوده است. نتایج نشان داد که فضل‌الله در کتاب من وحی القرآن توانسته است به شبهات کلامی پاسخ مناسبی بدهد و به عنوان یکی از تفاسیر معاصر شناخته شود.