ایده نوین در بررسی شخصیت حضرت ابوالفضل (ع) به شیوه نشانه‌شناختی مایکل ریفاتر در شعر راز رشید سید حسن حسینی
کلمات کلیدی:
نشانه شناسی, مایکل ریفاتر, راز رشیدچکیده
حضرت ابوالفضل (ع)، نماد ایثار، فداکاری و وفاداری در تاریخ اسلام است. نقد نشانه‌شناختی یکی از رویکردهای نظام‌مند برای تحلیل ماهیت و کارکرد متون ادبی است که می‌توان از طریق آن ویژگی‌های برجسته شخصیت حضرت ابوالفضل (ع) را به نمایش گذاشت. مایکل ریفاتر، منتقد فرانسوی‌تبار آمریکایی، در کتاب نشانه‌شناسی شعر (1978) چارچوبی نشانه‌شناختی برای تحلیل شعر معرفی کرد که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت. در این رویکرد، اشعار ابتدا از دو منظر خوانش دریافتی و خوانش ناپویا بررسی می‌شوند؛ در مرحله اول، به جستجوی معنا و در مرحله دوم، به دلالت‌های زبانی توجه می‌شود. پس از شناسایی عناصر غیردستوری، ارتباط پنهان و درونی اجزای متن در قالب انباشت‌ها و منظومه‌های توصیفی تبیین می‌شود. سپس، خواننده به تداعی‌های واژگانی و مفهومی یا موضوعات کلیدی پرداخته و در نهایت به دریافت شبکه ساختاری شعر می‌رسد. در شعر راز رشید سید حسن حسینی، پس از تحلیل عناصر غیردستوری، می‌توان به انباشت‌های طبیعت، اعضای بدن و منظومه‌های توصیفی دست یافت که به وضوح شخصیت حضرت ابوالفضل (ع) را تجلی می‌دهند. ویژگی‌هایی چون ایثار، فداکاری، وفاداری و مقاومت در برابر سختی‌ها در این شعر نمایان شده‌اند و از طریق دلالت‌های نشانه‌شناختی، تصویری روشن از شخصیت حضرت ابوالفضل (ع) و مفاهیم عمیق عشق و فداکاری در شعر ایجاد می‌شود.
دانلودها
مراجع
Ahmadi, B. (2003). Structure and interpretation of the text. Tehran: Markaz Publishing.
Azar, I. (2019). Application of Michael Riffaterre's semiotics theory in the analysis of the poem "A Night in the Holy Shrine" by Rahy Mo'ayeri. Scientific Quarterly of Razavi Culture, 7(28), 59-76.
Barekat, B., & Eftekhari, T. (2010). Semiotics of poetry: Application of Michael Riffaterre's theory on the poem "O Border of the Land of Gems" by Forough Farrokhzad. Linguistic Essays, 1, 109-130.
Giro, P. (2001). Semiotics. Tehran: Agah Publishing.
Makaryk, I. R. (2004). Encyclopedia of contemporary literary theory. Tehran: Agah Publishing.
Nabilu, A. (2011). Michael Riffaterre's semiotics in the analysis of Nima's "Phoenix" poem. Journal of Linguistic Research in Foreign Languages, 1(2), 81-94.
Payandeh, H. (2008). Critique of the poem "O Humans" by Nima Yushij from a semiotic perspective. Academy Newsletter, 4(10), 95-113.
Riffaterre, M. (1987). Semiotics of Poetry. Bloomington: Indiana University Press.
Seldon, R., & Widoson, P. (2005). Contemporary literary guide. Tehran: Tarh-e No Publishing.
