واژگان دخیل در قرآن؛ بررسی تطبیقی آراء موافقان و مخالفان با تاکید بر واژگان «إبریق، إستَبرَق، سُندُس»
کلمات کلیدی:
موافقان و مخالفان واژگان دخیل, قرآن, إبریق, إستبرق, سندسچکیده
بررسی موضوع این پژوهش، آوردن استدلالهای موافقان و مخالفان واژگان دخیل در قرآن با مطالعهای تطبیقی پیرامون سه واژه که در دخیل بودنشان بین دانشمندان قرآنی، اختلاف است، میباشد. روش این پژوهش، کیفی و از نوع نظری است و مانند دیگر تحقیقات نظری از نوع توصیف و تحلیل اسناد و اطلاعات کتابخانهای ارائه میشود و البته به صورت تطبیقی و موردی، قصد بررسی آرایی را که استخراج میشود دارد. شواهد مورد بررسی این پژوهش، سه واژهی قرآنی (إبریق، إستبرق و سندس) میباشد که بین صاحب نظران قرآنی، در دخیل یا غیر دخیل بودن آن، محل مناقشه است. با مطالعهی نظرات دانشمندان و مفسران قرآنی به سه قول دست یافتیم: گروهی، مخالف وجود چنین واژههایی میباشند. در مقابل، عدهای آن را پذیرفتهاند و دسته سوم به نحوی درصدد جمع بین دو قول برآمدهاند در نتیجه آنچه به نظر میآمد این بود که استدلال طرفداران نظریهی خلوّ قرآن از واژههای دخیل، بیشتر اعتقادی است تا لغوی و زبانشناختی، و از اعتقاد آنان به قدمت قرآن سرچشمه میگیرد. خلاصه استدلال مخالفان واژگان دخیل درباره واژگان مزبور این است که آن کلمهها نژاد عربی دارند و به زبان غیرعربها به ترجمه راه یافته است، که این دلیل آنان البته گونهای گمانهزنی است، زیرا تعیین کلمات دخیل به جز نامهای خاص در هر زبانی کاری است دشوار و طاقتفرسا. قول حد وسط نیز در اینجا تفاوتی با نظر قائلان به وجود واژگان دخیل در قرآن ندارد زیرا آنها نیز اصل کلمات را عجمی میدانند.
دانلودها
مراجع
Abdel Tawwab, R. (1989). Mabahith fi Fiqh al-Lughah wa Lughawiyyat al-'Arabiyyah (Topics in Arabic Philology and Linguistics). Astan Quds Razavi.
Abulfotouh Razi, H. b. A. (1987). Rawd al-Janan wa Ruh al-Janan fi Tafsir al-Qur'an. Islamic Research Foundation.
al-Khafaji, A. b. M. (1997). Shifa' al-Ghalil fi ma fi Kalam al-'Arab min al-Dakhil. Dar al-Kutub al-'Ilmiyyah.
Al-Khazin, A. b. M. (1994). Lubab al-Ta'wil fi Ma'ani al-Tanzil. Dar al-Kutub al-'Ilmiyyah.
al-Zubaydi, M. b. M. (1993). Taj al-'Arus min Jawahir al-Qamus. Dar al-Fikr.
Amidi, A. b. M. (2003). Al-Ihkam fi Usul al-Ahkam. Dar al-Fikr.
Ansari, K. A. (1992). Kashf al-Asrar wa 'Uddat al-Abrar. Amirkabir Publications.
Azarnoosh, A. (1977). Persian words in pre-Islamic poetry. Maqalat va Barrasiha, Tehran University(30).
Azarnoosh, A. (2007). Persian loanwords in Tanukhi's Neshvar al-Muhadhara (4th century AH) in comparison with older loanwords. Nameh-ye Farhangestan, 9(36), 48-67.
Azarnoosh, A. (2009). Ways of Persian influence in pre-Islamic culture. Toos Publications.
Balasi, M. S. A. (2001). Al-Mu'arrab fi al-Qur'an al-Karim. Dar al-Kutub al-Wataniyyah.
Farahidi, K. (1988). Kitab al-'Ayn. Mu'assasat Dar al-Hijrah.
Ibn 'Ashur, M. (1984). Al-Tahrir wa al-Tanwir. al-Dar al-Tunisiyyah li-l-Nashr.
Ibn Durayd, M. b. H. (1988). Jamharat al-Lughah. Dar al-'Ilm lil-Malayin.
Ibn Faris, A. (1910). Al-Sahibi fi Fiqh al-Lughah wa Sunan al-'Arab fi Kalamiha. al-Maktabah al-Salafiyyah.
Ibn Manzur, M. b. M. (2005). Lisan al-'Arab. Center for Printing and Publishing.
Ibn Sidah, A. b. I. (1996). Al-Mukhassas. Dar al-Kutub al-'Ilmiyyah.
Jamili, K. R. (2000). Aqbas al-Rahman fi Adillat Nafi al-'Ujmah 'an al-Qur'an. Dar al-Shu'un al-Thaqafiyyah al-'Ammah.
Jawaliqi, A. M. b. A. (1998). Al-Mu'arrab min al-Kalam al-A'jami. Ministry of Culture, Center for Heritage Research.
Jawhari, A. (1986). Al-Sihah: Taj al-Lughah wa Sihah al-'Arabiyyah (Vol. 1). Dar al-'Ilm lil-Malayin.
Jeffery, A. (2007). The Foreign Vocabulary of the Qur'an. Toos Publications. https://doi.org/10.1163/ej.9789004153523.i-313.11
Khashim, A. (1997). Hal fi al-Qur'an A'jami? (Are there foreign words in the Quran?). Dar al-Sharq al-Awsat.
Khorramshahi, B. (1997). Quran va Quran Pazhoohi (Quran and Quranic Studies). Nahid Publications.
Munjid, S. a.-D. (1978). Al-Mufassal fi al-Alfaz al-Farsiyyah al-Mu'arrabah fi al-Shi'r al-Jahili wa al-Qur'an al-Karim wa al-Hadith al-Nabawi wa al-Shi'r al-Umawi. Intisharat Bonyad-e Farask.
Mustafa, I., Najjar, M. A., Ziyadah, A. H., & Abd al-Qadir, H. (1989). Al-Mu'jam al-Wasit. Dar al-Da'wah.
Naderi, M. A. (2004). Fiqh al-Lughah: Masa'iluhu wa Manabiu'h. al-Maktabah al-'Asriyyah.
Qurtubi, S. a.-D. (1964). Al-Jami' li-Ahkam al-Qur'an. Dar al-Kutub al-Misriyyah.
Raghib al-Isfahani, H. b. M. (1991). Mufradat Alfaz al-Qur'an. Dar al-Shamiyyah.
Rawwas Qala'ji, M. (1985). Lughat al-Qur'an Lughat al-'Arab al-Mukhtarah. Dar al-Nafa'is.
Shafi'i, M. b. I. (1987). Al-Risalah. Al-Ahram Center for Translation and Publishing.
Shir, A. (1988). Al-Alfaz al-Farsiyyah al-Mu'arrabah. Dar al-'Arab.
Suyuti, J. a. (1960). Al-Mutawakkili fi ma warada fi al-Qur'an. Dar al-Balaghah.
Suyuti, J. a. (2000). Al-Itqan fi 'Ulum al-Qur'an. Dar al-Kitab al-'Arabi.
Suyuti, J. a. (2005). Al-Muhadhdhab fi ma waqa'a fi al-Qur'an. al-Faruq al-Hadithah.
Tabari, M. b. J. (1965). Tafsir-e Tabari. Iran State Printing House.
Tabarsi, A. b. H. (1987). Majma' al-Bayan fi Tafsir al-Qur'an. Dar al-Ma'rifah.
Tabarsi, A. b. H. (1999). Jawami' al-Jami'. Islamic Research Foundation.
Tabataba'i, M. H. (1996). Tafsir al-Mizan. Islamic Publications Office of the Seminary.
Tha'alibi, A. Z. (1997). Al-Jawahir al-Hassan fi Tafsir al-Qur'an. Dar Ihya' al-Turath al-'Arabi.
Tureihi, F. (1985). Majma' al-Bahrain. Dar wa Maktabat al-Hilal.
Zamakhshari, M. b. U. (1986). Al-Kashshaf 'an Haqa'iq Ghawamid al-Tanzil. Dar al-Kitab al-'Arabi.
Zarkashi, A. (1956). Al-Burhan fi 'Ulum al-Qur'an. Dar Ihya' al-Kutub al-'Arabiyya.
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2024 الهام خودکار (نویسنده); مهدی مهریزی; سید محمدعلی ایازی, مژگان سرشار (نویسنده)

این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 می باشد.