بررسی و تحلیل تطبیقی اعجاز عرفانی قرآن از نگاه امام خمینی ومحی الدین محمد ابن عربی (مبانی، ضوابط و کارکردها)
کلمات کلیدی:
اعجاز قرآن, عرفان اسلامی, عقلانیت دینی, وحدت وجود, امام خمینی, ابنعربیچکیده
اعجاز قرآن کریم همواره یکی از بنیادی‌ترین موضوعات در حوزه مطالعات علوم دینی، عرفانی و فلسفی بوده است. در این میان، «اعجاز عرفانی قرآن» که ناظر به تجلی حقایق باطنی، اسرار وجودی و معارف شهودی در متن وحی الهی است، جایگاهی فراتر از جنبه‌های لفظی و بلاغی دارد. امام خمینی (ره) و محی‌الدین ابن‌عربی، دو متفکر برجسته اسلامی، هر یک از منظری خاص به این موضوع پرداخته‌اند. این مقاله به بررسی تطبیقی اعجاز عرفانی قرآن (مبانی، ضوابط و کارکردها) از نگاه این دو فیلسوف و عارف می‌پردازد. یافته‌ها نشان می‌دهد که امام خمینی با تأکید بر عقلانیت دینی، سلوک اخلاقی و هماهنگی عقل و عرفان، اعجاز قرآن را به‌مثابه محور رشد معنوی معرفی می‌کند و آن را در پیوند عقل و وحی و تهذیب نفس می‌داند. در حالی که ابن‌عربی با ابتناء بر نظریه وحدت وجود، اعجاز را تجلی باطنی اسماء و صفات الهی تلقی می‌کند. روش تحقیق در این مقاله کتابخانه‌ای و تحلیلی است و بر پایه مطالعه متون اصلی، تفاسیر و آثار عرفانی سامان یافته است. بررسی تطبیقی این دو نگرش می‌تواند افق‌های نوینی در فهم عرفانی قرآن و بازشناسی ابعاد معرفتی آن بگشاید.
دانلودها
مراجع
A'Zami, G. (2017). The Theory of Miraculousness in the Mysticism of Ibn Arabi. Journal of Mysticism Research, 1(3), 77-98.
A'Zami, Z. (2017). An Examination of the Manifestations of the Quran's Mystical Miraculousness from the Perspective of Ibn Arabi. Islamic Teachings Quarterly, 18(3), 70-85.
Chittick, W. (1988). Sair va Suluk-e Arefaneh dar Maktab-e Ibn Arabi (Mystical Wayfaring in the School of Ibn Arabi). Tarh-e Now Publications.
Fakhr Razi, M. i. U. (1999). Mafatih al-Ghayb (The Keys to the Unseen) (Vol. 1-32). Dar Ihya al-Turath al-Arabi.
Feyz Kashani, M. M. (1989). Kashf al-Asrar va Uddat al-Abrar (The Unveiling of Secrets and the Preparation of the Righteous). Islamic Culture Publishing Institute.
Ibn Arabi, M. a.-D. Fusus al-Hikam (The Bezels of Wisdom). Dar al-Kutub al-Ilmiyyah.
Ibn Arabi, M. a.-D. (1988). Al-Futuhat al-Makkiyya (The Meccan Revelations) (Vol. 4). Dar Sadir.
Imam Khomeini, R. (1987). Sharh-e Chehel Hadith (Commentary on Forty Hadiths). Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works.
Imam Khomeini, R. (1996). Adab al-Salat (The Etiquette of Prayer). Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works.
Imam Khomeini, R. (1999). Tafsir-e Surah-ye Hamd (Exegesis of Surah Al-Fatiha). Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works.
Imam Khomeini, R. (2007). Sharh-e Hadith-e Junud-e Aql va Jahl (Commentary on the Hadith of the Hosts of Intellect and Ignorance). Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works.
Motahari, M. (1994). Falsafeh-ye Din (Philosophy of Religion). Sadra.
Motahari, M. (1996). Nubuwwah (Prophethood). Sadra.
Qazi Nazer, A. (2016). The Oneness of Being and the Miraculousness of the Quran in the Thought of Ibn Arabi. Comparative Mysticism Studies, 4(1), 40-60.
Sajjadi, S. J. f. (1999). Farhang-e Olum-e Eslami (Dictionary of Islamic Sciences). SAMT.
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2024 Sakineh Rastegar Moghadam Ebrahimian
این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 می باشد.
