تقیدات مذهبی شاه عباس اول و اثر آن در اقدامات سیاسی او
کلمات کلیدی:
شاه عباس اول, تقید مذهبی, شیعه جعفری, علمای شیعهچکیده
سیاست مذهبی شاه عباس اول دست کم از دو جنبه قابل بحث و بررسی است. نخست باورها و تقیدات مذهبی وی و درجه التزام او به مبانی شرعی و مذهبی، که طبعا در جهت گیری‌های سیاسی وی نیز موثر بوده، دوم به لحاظ برخوردی که شاه عباس اول در مقابل پیروان مذاهب مختلف اسلامی از خود نشان داده است. در این مقاله کوشش برآن است تا تقیدات مذهبی شاه عباس اول مورد بحث و بررسی قرار گیرد. برخی نویسندگان کوشیده‌اند تا شاه عباس اول را به عنوان یک پادشاه بسیار مذهبی ومقید به مبانی دینی معرفی نمایند، اما برخی دیگر او را پادشاهی خودکامه و بی‌قید و بند به امور دینی و مذهبی انگاشته‌اند. پر‌واضح است که اکثرمنابع تاریخی عصر صفوی از التزام و تقید شاه عباس اول به دین اسلام و مذهب شیعه اثنی عشری و التزام وی به اجرای احکام شرع، از جمله برپای داشتن نمازهای واجب یومیه و روزه و برپایی مجالس روضه و عزاداری به وفور یاد کرده‌اند. شاه عباس اول همواره چنین وانمود می‌کرد که به شریعت اسلام و مذهب شیعه جعفری مقید است، و چون خود را سید و شیعه معتقدی می‌دانست، در تعظیم اهل بیت علیهم السلام و جدّ خود شیخ صفی، که نسب او را به امام علی(ع) می‌رساندند، تظاهر می‌کرد. دستاوردهای دینی و خدمات مذهبی او را می‌توان در چارچوب همین التزام و علائق مذهبی دانست و نمی‌توان گفت که علائق مذهبی شخص شاه عباس اول واقعی نبوده باشد.
دانلودها
مراجع
Ahmadi Kermani, Y. (2007). Tarikh-e Yahya. Shahid Bahonar University of Kerman.
Azhand, Y. (2001). History of Iran: The Safavid Period. Jami.
Beyg Monshi Torkman, E. (1896). Tarikh-e Alam Ara-ye Abbasi, Vol. 1. Dar al-Taba'at Agha Seyed Morteza.
Della Valle, P. (2005). The Travelogue of Pietro Della Valle. Scientific and Cultural Publications Company.
Ebrahimi Dinani, G. H. (2006). The Adventure of Philosophical Thought in the Islamic World, Vol. 2. Tarh-e No.
Etemad al-Saltaneh, M. H. i. A. (1984). Tarikh-e Montazam-e Naseri, Vol. 2. Donyaye Ketab.
Fasai, H. i. H. (2003). Farsnameh-ye Naseri, Vol. 1. Amir Kabir.
Ghadyani, A. (2008). Comprehensive Culture of Iranian History, Vol. 2. Aron.
Ghaffari Kashani, A. i. M. (1984). Tarikh-e Negarestan. Hafez Bookstore.
Mahdavi, M. a.-D. (2007). A'lam-e Esfahan, Vol. 4. Isfahan Municipality Cultural and Recreational Organization.
Mirkhwand, M. i. K. S. (1854). Rowzat al-Safa. Dar al-Taba'at Khassa Jadida.
Qomi, S. A. (1959). Muntaha al-Amal, Vol. 2. Elmi Publications.
Ravandi, M. (1975). Social History of Iran, Vol. 2. Amir Kabir.
Savory, R. (2005). Iran Under the Safavids. Markaz Publishing.
Sefat Gol, M. (2010). The Structure of Religious Institutions and Thought in Safavid Iran. Rasa.
Sharif Razi, M. (1973). Ganjineh-ye Daneshmandan, Vol. 7. Islamiyah Bookstore.
Sykes, S. P. M. (2001). History of Persia, Vol. 2. Afsun.
Tajbakhsh, A. (1999). History of the Safavid Era. Navid Shiraz.
Tashakkori, A. A., & Elham, N. (2014). Interaction and Confrontation of Sufism and Shiism in the Safavid Era. Scientific-Research Journal of Historical Studies, University of Isfahan(22).
Tavernier, J.-B. (1990). Tavernier's Travelogue. Sanai Library.
