ارائه الگوی عوامل فلسفی و علمی اثرگذار بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم (یک پژوهش کیفی)

نویسندگان

    ژیلا شهبازی دانشجوی دکتری، گروه فلسفه تعلیم و تربیت، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
    آیت الله کریمی باغ ملک * استادیار، گروه روان شناسی، دانشگاه فرهنگیان شیراز، شیراز، ایران. ayat191@gmail.com
    ابوطالب سعادتی شامیر استادیار ،گروه روان شناسی تربیتی و شخصیت، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

کلمات کلیدی:

تربیت اخلاقی, دانش‌آموزان, مسئولیت‌پذیری, رشد شناختی, تعامل‌های اجتماعی

چکیده

هدف: تربیت اخلاقی دانش‌آموزان نقش مهمی در آینده و رشد و توسعه کشورها دارد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی عوامل فلسفی و علمی اثرگذار بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم انجام شد.

روش‌شناسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه اجرا، کیفی بود. جامعه پژوهش خبرگان دانشگاهی شهر تهران در سال 1402 بودند که طبق اصل اشباع نظری تعداد 15 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری هدفمند و گلوله‌برفی به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش حاضر مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بود که روایی آن با روش مثلث‌سازی تایید و پایایی آن با روش ضریب توافق بین دو کدگذار 80/0 به‌دست آمد. داده‌های این مطالعه با روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نرم‌افزار MAXQDA تحلیل شدند.

یافته‌ها: یافته‌های مطالعه حاضر نشان داد که برای الگوی عوامل فلسفی و علمی اثرگذار بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم تعداد 42 شاخص (هر کدام 21 شاخص) در 10 مولفه و 2 بعد عوامل فلسفی اثرگذار بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم (با پنج مولفه خودآگاهی، تعامل‌های انسانی، تفکر انتقادی، مسئولیت‌پذیری و خودارزیابی) و عوامل علمی اثرگذار بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم (با پنج مولفه مراحل رشد شناختی، تعامل‌های اجتماعی، ترویج فضای گفتگوها و بحث‌های اخلاقی، تاثیر محیط اجتماعی و خانواده و الگوسازی) شناسایی شد. در نهایت، الگوی عوامل فلسفی و علمی اثرگذار بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم ترسیم شد.

نتیجه‌گیری: طبق نتایج این پژوهش، برنامه‌ریزی برای بهبود تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم از طریق کاربست شاخص‌ها، مولفه‌ها و ابعاد شناسایی‌شده برای این سازه ضروری است.

دانلودها

دسترسی به دانلود اطلاعات مقدور نیست.

مراجع

دمیری، نسرین؛ البرزی، محبوبه و خوشبخت، فریبا. (1402). شناسایی عوامل مدرسه‌ای موثر بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دوره ابتدایی از دیدگاه معلمان: مطالعه کیفی. فصلنامه آموزش پژوهی، 9(35)، 16-1.

شفیع‌پور مطلق، فرهاد و ملکی، هانیه. (1402). فراتحلیل کیفی دلالت‌های برنامه‌های تربیت اخلاقی دانش‌آموزان برای زندگی آینده و ارائه الگو. فصلنامه تعلیم‌وتربیت، 39(2)، 102-83.

شهبازی، ژیلا؛ کریمی باغملک، آیت الله و سعادتی شامیر، ابوطالب. (1402). بررسی عوامل علمی اثرگذار بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم و ارائه الگو. مجله جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش، 9(2)، 399-389.

فرقانی، مریم؛ کریمی، روح الله و رضایی، صادق. (1401). ارائه الگوی کاربردی برای دانش‌آموزان متوسطه اول در زمینه تربیت اخلاقی با تاکید بر واکاوی انتقادی به رویکردهای سنتی و مدرن. مجله سبک‌زندگی اسلامی با محوریت سلامت، 6(4)، 724-714.

کوشی، زهرا؛ موسی‌پور، نعمت الله؛ آرمند، محمد و محبی، علی. (1399). طراحی و اعتبارسنجی الگوی تربیت اخلاقی در دوره ابتدایی نظام آموزشی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی، 5(3)، 154-127.

مصدقی‌نیک، فاطمه؛ سلیمان‌پور، جواد و جلالوند، مهناز. (1399). ارائه الگوی تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دوره متوسطه استان مازندران (مطالعه موردی: آموزش‌وپرورش استان مازندران). مجله پژوهش در نظام‌های آموزشی، 14(ویژه‌نامه)، 609-585.

Angelos, P. (2023). The value of ethics education in surgical training. Academic Medicine, 98(6), 15-16.

Corral-Abos, A., Aibar, A., Estrada-Tenorio, S., Julian, J. A., Ibor, E., & Zaragoza, J. (2021). Implications of school type for active commuting to school in primary education students. Travel Behaviour and Society, 24, 143-151.

Dowie, A. (2023). Ethical sense, medical ethics education, and maieutics. Medical Teacher, 45(8), 838-844.

Erbay, E., Kayan, S., & Kartal, A. (2024). The effect of peer education on high school students' knowledge levels regarding human papillomavirus (HPV) infection and vaccination. Journal of Pediatric Nursing, 79, 232-238.

Graham, A., Canosa, A., Boyle, T., Moore, T., Taylor, N., Anderson, D., & Robinson, S. (2023). Promoting students’ safety and wellbeing: ethical practice in schools. The Australian Educational Researcher, 50, 1477-1496.

Klitzman, R. L. (2022). Understanding ethical challenges in medical education research. Academic Medicine, 97(1), 18-21.

Koskinen, C., Koskinen, M., Koivula, M., Korpi, H., Koskimaki, M., Lahteenmaki, M. L., & et al. (2020). Health and social care educators' ethical competence. Nursing Ethics, 27(4), 1115-1126.

Monteiro, F., Leite, C., & Rocha, C. (2019). Ethical education as a pillar of the future role of higher education: Analysing its presence in the curricula of engineering courses. Futures, 111, 168-180.

Nieuwazny, J., Nowakowski, K., Ptaszynski, M., Masui, F., Rzepka, R., & Araki, K. (2021). Does change in ethical education influence core moral values? Towards history- and culture-aware morality model with application in automatic moral reasoning. Cognitive Systems Research, 66: 89-99.

Perry, T. B., & McMurtry, T. C. L. (2023). “Writin’ain’t my thang”: creating high school student writers with ongoing support through an urban school–teacher education partnership. English Teaching: Practice & Critique, 22(3), 299-312.

Robin, L., Timpe, Z., Suarez, N. A., Li, J., Barrios, L., & Ethier, K. A. (2022). Local education agency impact on school environments to reduce health risk behaviors and experiences among high school students. Journal of Adolescent Health, 70(2), 313-321.

Schutte, T., Fasel, M. E., Fokkens, J. T., & Wouters, A. (2023). The reporting of ethical review and ethical considerations in articles published in medical education journals: A literature review. Medical Education, 57(9), 870-878.

Tam, A., Ladbury, C., Glaser, S., Amini, A., Chen, Y. J., & Li, Y. R. (2024). Experience from an early exposure education program in radiation oncology for high school and undergraduate students. Practical Radiation Oncology, 14(6), 438-442.

Tan, B. P., Naidu, N. B. M., & Osman, Z. J. (2018). Moral values and good citizens in a multi-ethnic society: A content analysis of moral education textbooks in Malaysia. The Journal of Social Studies Research, 42(2), 119-134.

Yao, H., & Chen, S. (2023). Associations of time spent on study and sleep with anxiety and depressive symptoms in junior high school students: Report from the large-scale monitoring of basic education data in China. International Journal of Mental Health Promotion, 25(9), 1053-1065.

Zhang, Q., Saharuddin, N. B., & Abdul Aziz, N. A. B. (2022). The analysis of teachers’ perceptions of moral education curriculum. Frontiers in Psychology, 13(967927): 1-15.

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۲/۱۲/۰۱

ارسال

۱۴۰۲/۰۹/۰۷

بازنگری

۱۴۰۲/۱۱/۰۳

پذیرش

۱۴۰۲/۱۱/۲۰

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

شهبازی ژ.، کریمی باغ ملک آ. ا.، و سعادتی شامیر ا. (1402). ارائه الگوی عوامل فلسفی و علمی اثرگذار بر تربیت اخلاقی دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم (یک پژوهش کیفی). معرفت و بصیرت اسلامی، 1(2)، 64-75. https://journaliki.com/index.php/journaliki/article/view/40

مقالات مشابه

21-30 از 75

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.