واقعه غدیر و فرهنگ قبیله‌‌ای

چکیده

یکی از مهم­ترین وقایع اواخر عمر پیامبر (ص)، واقعۀ غدیر بود. امروزه تحلیل‌های مختلفی توسط مسلمانان از این واقعه می­شود؛ .هر کدام از آن‌ها برای اثبات ادعای خود دلایلی را بیان می­کنند. براساس دلایل هردو­طرف می­توان اصل واقعه را از نظر تاریخی ثابت نمود و معنای خلافت و جانشینی را نشان داد. اما مسئله اصلی این است که بعد از رحلت پیامبر (ص) مسئله جانشینی خیلی سریع حل و فصل شد و اعتراض جدی عمومی برعلیه خلیفه اول دیده نمی­شود. گویا روند انتخاب خلیفه برای عموم مردم پذیرفته شده بود. اما واقعه غدیر کم­تر از سه ماه، فراموش شد یا صحابه نسبت به دین بی­توجه و بازگشت به قبل از اسلام نمودند یا طبق فرهنگ قبیله­ای عمل شد؟ در این پژوهش به­روش تحلیلی-توصیفی به نقد و بررسی احتمالات فوق پرداخته می­شود.