بررسی مفاهیم تربیت اخلاقی و فلسفه اخلاق ضمنی درکتاب‌های درسی دوره متوسطه اول

نویسندگان

    علی واشقانی فراهانی * دانشجوی دکتری، گروه فلسفه تعلیم و تربیت، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران. am1805229@gmail.com
    خسرو باقری استاد فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران
    فهیمه انصاریان استاد، گروه فلسفه تعلیم و تربیت، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

کلمات کلیدی:

تربیت اخلاقی, کتاب درسی, دوره متوسطه اول, فلسفه اخلاق ضمنی

چکیده

تربیت اخلاقی به دلیل نقش مهمی که در سرنوشت انسان و جامعه دارد، مورد توجه اندیشمندان دینی و غیردینی بوده است. همچنین در میان فیلسوفان اخلاق نیز تربیت اخلاقی به‌منزله شاکله تربیت آدمی لحاظ شده است و عالی‌ترین و عمیق‌ترین بخش تعلیم تربیت محسوب می‌شود. این پژوهش با هدف بررسی مفاهیم تربیت اخلاقی و فلسفه اخلاق ضمنی در کتاب‌های درسی دوره متوسطه اول 1399 انجام شد. روش پژوهش از نوع تحلیل محتوای کیفی و با رویکرد تحلیلی است. برای این منظور ابتدا به کتاب‌های درسی که در مورد تربیت اخلاقی بود، مراجعه شد. داده‌های اولیه با استفاده از تحلیل محتوی کیفی و سند کاوی به دست آمد. نتایج حاصل از متون، با نظرگرفتن و کدگذاری مورد باز تحلیل قرارگرفته است. ابعاد مؤلفه‌های الگوی تربیت اخلاقی در قالب چهارعنصر عوامل مؤثر زمینه‌ساز و بازدارنده پیامدها در حیطه شناختی، عاطفی و مهارتی در ارتباط با عناصر چهارگانه ارتباطی یعنی خدا، خود، دیگران و طبیعت تنظیم شد. بر این اساس، مهم‌ترین نتایج تحقیق عبارت‌اند است از: شناسایی مفاهیم تربیت اخلاقی و تبیین فلسفه‌های اخلاق ضمنی (رشدی- شناختی، فضیلتی، کانتی، مراقبتی) در پس مفاهیم و اهداف تربیت اخلاقی شامل اهداف غایی- واسطی و اهداف آموزشی. اصول تربیت اخلاقی شامل شرافت و ارزشمندی انسان و تأثیر ظاهر بر باطن و کرامت و روش‌هایی برای تحقق این اصول، مانند پرهیز از هم‌نشینی با بدان و تلقین به نفس، تغافل و... ذکرشده است.

دانلودها

دسترسی به دانلود اطلاعات مقدور نیست.

مراجع

Al-’Arousi, A.-A. i. J. a. Noor al-Thaqalayn, Vol. 1.

Bugge, K. E. (2006). Moral Education in Denmark: Problems and Possibilities. Journal of Moral Education.

Chateau, J. (2017). Great Educators. University of Tehran Press.

Golestani, H. (2015). Critique of Moral Education from the Viewpoints of Selected Islamic Thinkers. Danesh va Pazhuhesh, 2, 314.

Gulcan, Y. (2015). Discussing the Importance of Teaching Ethics in Education. Procedia—Social and Behavioral Sciences, 174, 2622-2625. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.01.942

Haghighat, S., & Mazidi, M. (2008). Philosophical Foundations and Educational Methods of Four Contemporary Moral Education Approaches. Andisheh-e-Dini, 26, 134.

Hassani, M. (2015). New Approaches to Moral Education. Madreseh Publications.

Kadivar, P. (2017). Educational Psychology. SAMT Publications.

Motahhari, M. (2013). Islam and the Needs of the Time. Sadra Publications.

Nejati Pour, H. (2013). Developmental Psychology: Childhood to Adolescence. Bikaran Publishing.

Nourollahi, F. (2016). Content Analysis of 6th Grade Social Studies Textbook Regarding Moral Education

Safarpourfeyzi, M. (2018). Analysis of Ethical Education Components in Middle School Social Studies Textbooks

Shojaei-Fard, M. (2013). Analysis of Ethical Education Components in Persian Literature Curriculum for Lower Secondary Education

Transparency International. (2018). Annual Bulletin, Vol. 4, No. 9 (Issue 32), February 2001.

UNESCO. (2003). Living Values for 714.

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۴/۰۸/۱۲

ارسال

۱۴۰۴/۰۱/۰۶

بازنگری

۱۴۰۴/۰۳/۲۹

پذیرش

۱۴۰۴/۰۴/۰۷

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

واشقانی فراهانی ع.، باقری خ. .، و انصاریان ف. (1404). بررسی مفاهیم تربیت اخلاقی و فلسفه اخلاق ضمنی درکتاب‌های درسی دوره متوسطه اول. معرفت و بصیرت اسلامی، 1-14. https://journaliki.com/index.php/journaliki/article/view/231

مقالات مشابه

11-20 از 76

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.